فەلسەفا رۆژیێ چیە؟

ئەحمەدبالایی
رۆژی میناهەربەشەکێ ژیانێ هن رێنما وپرەنسیپ هەنە دەما مرۆڤ پێگیری بوان پرەنسیپان نەکەت لگۆر شەریعەتێ ئیسلامێ رۆژیێن وان دڤالانە تنێ زەحمەت پێ دمینیت. ئەوژی ئەڤ خالێن ژێرینه.
۱ـ دڤێت کەسێ ب رۆژی چاوان دەڤێ خوە ژخارن وڤەخارنا دگریت، پێویسته وسان زمان ودەست و چاڤ و دل ودەرونێ خوە ژهەمی کار ورەفتارێن خراب ب پارێزیت وهەمی گەهو ئەندامێن گیانێ وی برۆژی بن.
۲ـ دەما کەسەک بەرهنگاری مرۆڤێ برۆژی بۆ وشەڕێ وی کر وخەبەرگوتنێ دڤێت مرۆڤێ ب رۆژی لسەر خوبیت: بێژیت: ئەزێ ب رۆژی مە یانی بەرسڤا وی ب ئەقلانەبدەت نە بشەر وخەبەران.
۳ـ فەلسەفا رۆژیێ ئەوە کو مرۆڤێ ب رۆژی کەسەک خۆدان سەبر وئارام بیت، پالێ چاکیێ وباشیێ بیت، خۆدان رەفتار ورەوشتەک پاک و پیرۆزبێت و ب بیتە میناکا کەسێن دلسۆز ودلۆڤان، دا رۆژیا وی لباخۆدێ قەبول بیت.
٤ـ مرۆڤێ برۆژی دڤێت خۆدێ ناس ونڤێژکەربیت، نابیت مرۆڤ تنێ هەیڤارەمەزانێ ب رۆژییت وپشتی رەمەزانێ نڤێژا نەکەت، قەستا بار ومەیخانا وجهێ قومارێ بکەت ولدویف هەوایێ نەفساخوە بکەڤیت.
٥ـ فەلسەفە وگرنگیا رۆژیێ ئەوە مرۆڤ دەستێ هاریکاریێ بوکەسێن ئێتیم وسێوی وهەژار وپێدڤیان درێژکەت، دل ودەروونێ خۆە ژکەرب وکینێ وبڤز و عینادێ سافیکەت لهەمبەر ئێکدو، وژداناخوە تەنا بکەن، هەست ب ئێش وئازارێن خەلکەک دی بکەن، دارۆژیا وی رۆژا قیامەتێ بو ببیتەشاهد وبەرەڤانیێ لێبکەت.
لێ مخابن ئیرۆ دین و رۆژی ونڤێژ ژی میناسیاسەتا مە بوویە روومەتی وچاڤلێکرن وخاپاندن، ژبەرکو ب دەهان هەڤالان ناسدکەم نڤێژاناکەن تنێ هەیڤا رەمەزانێ ب رۆژینە وبشەڤ قومارچی ومەیڤەخۆرن، یان نڤێژکەرێن بێ بیر وباوەرن. لگۆر باوەریامن ئەو کەس بخوە حەنەکا بدینی وهەستێن خەلکێ دکەن تنێ داخەلکەک پەسناوی بکەت، لێ باشی وچاکی وجامێری نەتنێ درۆژی ونڤێژێ دایە، بەلکو د دل و وژدانا مرۆڤی دایە، بلا مرۆڤ لگەل خوە و خۆدێ خوەیێ راست ودرست بیت، نە منافق ودووسەربیت، ژبەرکو خۆدێ دبێژیت: هەرکار وکریارێن مرۆڤ ئەنجام دەت بو ویە، تنێ رۆژی بومنە ئەزێ رۆژا داویێ خەلاتێ رۆژیێ دەم