ڕولێ ڕەوشەنبیر و نڤیسەری د دیتنا رێبەر ئوجەلان دا

پێتڤیه دگهل هونهرمهند و ڕهوشهنبیرا حساب بهێته کرن
مه چکریه، چهوا ؟
ئهڤرو ئهوێن خو ب ڕهوشهنبیر و نڤیسهر و هونهرمهند دێت گهليێ کورد دزانن چ دمێشک و دلێ وان داههیه؟ ئهم پرسیار ژێبکهین
ئهز ئێکم ژ وان خو ب رهوشهنبیڕ و نڤیسهر دزانم گهلهک جارا ژی من ڕهوانبێژیا یاکری، ژ دهستپێکێ تا ئهڤرو من چ کارێت چهکداریێ نهکرینه ب تنێ نڤێسین و ئاخڤتن چونکه ئهزێ دبێژم ئهز نڤیسهر و ڕهوشهنبیرم، لڤێره ئهزێ بهحسا هندهک تشتێن گرنک بکهم ڕهوشهنبیر چیه دکهلا گهرما شهڕێ ڕووسیا دا ( ماکسیم گورکی) نڤیسهرەک بو کاریگهریهکا ئێکجار مهزن ههبو ل سهر شورهشا بهلشهفیک و لینین ی خو ب ئاشکهرایێ گورکی جار جار مل ب ملێ لینینی بو جار جار ژی بتنێ ل ههمبهر پارتا بهلشهفیک و لنینی د ڕاوهستیا لێ ههر د گهل شوڕهشێ بو، نڤیسهر و ڕهوشهنبیر دڤێت وهسا یێ ب جسارهت بیت ئاگرێ شوڕهشا ههلبکهت نمونه کادی شورهشا فهڕهنسا ئهو کهسێن ب سلوگان و دروشما شوڕهش بهرپا کری ههمی ڕهوشهنبیر و نڤیسهر بون، ئهگهر ئهم بێژی نهخو ڕهوشهنبیر! دڤێت پرسیارێ ژ خو بکهین کا مه چ بو شوڕهش و نهتهوهیا خو کریه ؟
داکو بهرسڤا فێ پرسیارێ بدهین دڤێت بزانین شوڕهش و ملهت چنه ؟ شوڕهش و ملهت چهوا پێکفه د گرێداینه ؟ ژفێ زێدهتر شوڕهشێ چ ڕامانهک ههیه بو گهلێ کورد ؟
چێدبیت بو هندهک گهلا شوڕهش نه هنده یا موهیم بیت بهلکو ب چهند ریفورمهکا ببنه خودی خواستهکێن خوه،
بهلێ بو ڕهوشا کورد شوڕهش چهوا گرنگه، تا چ رادهیهک پێویستی ب شهرێ چهکداری ههیه، تا چ رادهیهک پێویستی ب دبلوماسی، کارێ سیاسی ههیه؟ ئهڤ شوڕهشه تا چ ڕادهیهک پێویستی ب ڕولێ ڕهوشهنبیر، هونهرمهندا ههیه ؟ ئهگهر ڕهوشهنبیر ب باشی و تێهزرینی نه چنه د ناڤ بابهتی دا ئهم نه شێین بێژینێ ڕهوشهنبیر یان هونهرمهند، ئهگهر پێناسهیهکێ ب دهمه رهوشهنبیری: (رهوشهنبیری ئهو کهسهیه یێ کو هێز و دل ب ئیراده دگهل ملهت و شوڕهشێ بیت پێتر ژ سیاسهت مهدارا و دبلوماسا خودان بوچون بیت) ههر وهسا ئهگهر ڕهوشهنبیر خودان پهرتوک، چیڕوک، ههلبهست ئهڤان ژی نرخئ خو یئ ههی ههلبهت بهلئ د ڕاستی دا مروڤ نه شێت بێژیته ڤان ڕهوشهنبیر و هونهرمهندێت ملهتی، دهمێ ئهز ڤێ گوتنێ د بێژم ئهز ب ههر وهیێ نابێژم تهماشهی ههمی شوڕهشا د کهم نهک بهس شوڕهشا کرێکاران یان بۆڕژوازان بهلکو د ههمی شوڕهشاندا ڕهوش یا ب فی شێوهی بو ..
ئهڤرو ههر تاکهکێ کورد بێژیت ئهز خودان بوچونهکم دڤێت هندهک راستیا ب زانیت گهلێ مه د چ ڕهوش دایه، وهلاتێ مه د چ ڕهوشێ دایه، چ تشت بو گهلێ مه پێویسته، دڤێت کهنگی ئهم ڤان کارا ئهنجام بدهین؟ ئهو کهسێ ئهڤ پرسیاره د سهری دا نهبن دڤێت ئهم چ ناڤ ل سهر ب دانین؟
ئهگهر چهند پهرتوک ل سهر سوسیولوژی، هونهری بنڤێسیت بهلێ ئهگهر ته ل سهر چارهنوسێ وهلاتێ خو شیان نهبن پرسگرێکا فهکهی نهشێی وهکی ( تولستوی، گورکی، هوگو، سارتهر، …) ڕولئ خو بینی هینگێ نه توو د شێی کارێ خو ئهنجام ب دهی نهژی دبیه ڕهوشهنبیر ئهگهر وه دڤێت وهکی وان بن سهحکهنئ وان چ بو ملهتێ خو کر هین ژی وهبکهن، دڤی شهڕێ مهدا یێ کو ل دژی دهولهتا فاشست یا تورکیا ئهم کورد ههمی شریکێت فی شهڕی بوین ژ شڤانهکێ گوندی بگره تا کوردێ موسکو و واشنطون ئهفه شهرێ مه ههمیا بو ئهف جا خهلک ب باشی ببینیت یان ب خرابی ئهفه خهما مه نینه، دڤێت ڕهوشهنبیريێ مه ڕولێ خو بگێریت و ل سهر بنڤێسیت ل سهر ههر بویهرهکێ چونکه ( كهڕ و ڵاڵی کارێ ڕهوشهنبیرا نینه )
بهری چهند حهفتیا روژنامهڤانهکێ ئینگلێزی چو ماڵا مه پرسیارا من ژ خیشکا من دکر { ئهرێ د زاروکینیا خو دا یێ چهوابو } بهلئ حهتا روژا ئهڤرو چ نڤیسهرێت کورد ئهڤه نهکریه ئێک ژ ئینگلیز بهێته گوندێ مه پڕسیارا ژیانا من یا بوری بکهت ئهڤه بابهتهکێ سوسیولوژی و سایکولوژیه دیاره ئهو کهس یێ ب ئاقل بویه ئهگهر بڤێت گهلێ کورد ب نیاسیت دڤێت من ب نیاسیت و ئهگهر ب ڤێت من ب نیاسیت دڤێت گوند و خێزانا من ب نیاسیت و من دڤێت بێژم ژی بابهت ئهز نینم ئهز ژی ژعهسمانا نه هاتیمه خار ههر وهکی ههوه مه خودان خهلهتی و باشی مه بهلێ ئهزێ نهچارم ڤێ خهباتێ بهردهوام بکهم، من وهک سهروک خو نه ههلبژارتیه گهل د بێژیت یان سهروک یان سهروک دڤێت ئهز ل ههمبهر فی گهلی خودی دهرکهڤم ئدی پرسیار بکهم سهروکاتی چیه و چهوا یه ئهرکێت سهروکی چنه ؟
بهری من دڤێت نڤیسهر، ڕهوشهنبیر ڤی ڕولی ببینن بێژنه من ئهی ئهو کهسێ ب ناڤێ سهروک هاتیه مهیدانئ دڤێت توو هوبکهی و توو یێ بێ ئهزمونی د فلان کاری دا، هشیاری خو به خو ب فی رهنگی بکه مروڤهکێ سیاسی، وهسا خو ب پارێزه رهوشا گهلێ کورد ب فی حالیه، ئهڤرو ئهفه یا باشه سوباهی ئهڤه یا باشه ! ئهرێ کیش نڤیسهرێ مه ئهڤه بو گهلێ خو کریه ؟
ئارام مههدی