نێرین

چەپ گراتیا نو بەرهنگاری چوار ئایدێن جودا دبیت


موسا کورستانی
چەپ و چه پ بون بنگەها خوە ل فکرو رامانێن( هیگل) دگریت دورا (جان جاک ڕوسو) بەردەوامی رێیا چەپ بونی ئەوژی لژێر چارچوڤەیەکا گورانکاریێن (سوسیو سیاسی ، سیۆسیولوکی ، سیستەم ، ۆ ئیکونمی ، تا داویێ ) نمونە
لویسێ شازدێ پر زلمو زوری ل گەلی فەرەنسایێ دکر جوتیارێن فەرەنسایێ دەما گەنم جو بەرەبومێن جاندنێ دکر سێ پشک بو چینا( برجوازا، و ئەرستوکراتا ، و لویسی )بو جینەک ژ وی بەر هه می بو( جوتیاران ) بو لسەر بنگەها (نابو زلم ، نابو کولە بون ، بەلێ بو ئازادی ، و دادپەوری ) گەلێ فەرەنسایێ هه ولا ئاڤاکرنا سیستەمک نو ددا ژبوکو ژوی زولمو زوریێ رزگاربێن
لێ ئەوژی تا تاکی فەرەنسایێ ئالیێ ئایدیولوژی ئازادو هشیار نەبوی گورانکاریێن بنگەهی نە هاتن ڕوژەڤی ئەوژی ب کەدو ماندوبونا (جان جاک ڕوسو ) ب پراکتیزە کرنا ئاییولوژیا (جان جان ڕوسو ) ب رێبەراتیا پراکتێزەکرنا نێرینێن روسو ژ ئایێل (دانتی ، و روپرس پێرد) و هد ..
ڕوسو بوکو گەلێ فەرەنسایێ ژ زولمی و ستەمی رزگار بکەت گەلەک کەد بر و د هه مان دامێدا رابو ب دروست کرنا پەرتوکه کێ بناڤێ ( پەیمان نامەیا جڤاکی ) ئەوژی ژ کەلێ فەرەنسایێ را گوت دەسهه لات دارێن وە زولمی ژوە دکەن و دبێژنە وە ئەم نونەرێن خودانە ل ئەرد ، دراستیا وانا هیچ پرەنسێپەک نەبو کو (لویسان ، و جینا برجواز، و جینا ئەرستوکراتان) خوە بدەن ئەرێ کرن کو نونەراتیا راسەقینەیا جڤاکافەرەنسایێ بکەن بەلکو بو بەرژوەندێن خوەیێن کەسایەتی بون لێ پشتی( جان جاک ڕوسو) هه ولا ئازادیا هزریا گەلێ فەرەنسایێدای ئالیێ هزری ئێدی گەل رابون سه رخوە دەرکەهێن زیندانا( باستیل ) شکاند کو تەڤاهی گرتیێن وی زیدانێ کەسێن ڕوشەن فکرو رەخنە گربون ، یێن گەلێ فەره نسایێ دورا گەل چونە لسەر خزینەیێن چەکو جەبل خانەیێن لویسێ کو ژبوی خوە راکربون ، وسه ر ئەنجام شورش سەرکەفت بوچی شۆرەش سەرکەف چونکە گەلێ فەرەنسایێ د ئالیێ زهنی و عەقلی رزگاربو ، لە و مان ئەس گەلەک جاران دبێژم شورەشا قەلەمی به رامبەر تەقاندنا بومبەیێن بالستیە ، چونکە (لویسێ شازدێ) ب تڤەنگێن شورەشگێرێن فەرەنسایێ نە هات سێداردان ، بەلکو ب قەلەمێ( جا ن جاک ڕوسو) هات سێدارەدان .
دورا رابەر( چی گیڤارا )بە ردەوامی دا هزرا چه پ بونێ لسەر هزرو باوەرێن (مارکیزسمێ) و مارکس دانابو بو کو کەلێن جیهانی خوە د ئالیێ سیسەمدا بدەن ژیانکرن ، ئەوژی سیستەمەک چەپ بو لەوران چی گیڤارا ل هه مبەری ئەمریکالاتین بەرخوەدان کر و کوبا ژێر دەستێ دەسهه لاتا سیستمێ کاپیتالزمێ رزگارکر ئەگەرئەم بنێرین
د ئایدولوژی و سیستەما چەپ بونێدا ، مە گەلەک چەمکێن چەب بونێ هه نەژوانا
سوسیال دیموکران
کومونیزم
سیستەما کونفدرا لزما دیموکراتی
ل گوری من تەڤ چەمکێن چەپ بونی سیستەما کونفیدرالزما دیموکراتی جارەیا تەڤاهیا کێشەیه یێن (سروشت ، گەردون ، ئەرد ، خوەزا ، ئایدێن جودا ، نەتەوەیێن جودا ، تا بێژی باوەردارێن جودا ئالیێ ئولدا دکەت ،) لێ پرسەک ژبوی من چێدبە چما ل باشور مە وەک کەسێن چەپ نەکاری د ئاستا پێویست ل سە ر وی سیستەمی بچن لگوری من دژبه رێ وی سیستەمی گەلەکن ئەڤجا ئەم مەجبورین شێوه و رەنگی خەباتا خوە بگوهورین ئەوژی ل ژێر ڤان فورمەیان شێوازێن جودا ئەوژی جوار فورمەیێن گرنگ خوەدا دگریت
یەکەم زهنیەتا نێر سالاری/ کو ئەف زهنیەتە دبە ئەگەری هندی کو زەلام نێراتیا خوە لسەر مێیاتیا ژنێ بسەپینی و ژنی بکەت کوێلەیا خوە
دوەم /پاشماوێن دەربەگایەتی
ل گوری من تا نها دناڤا گەلێن ڕوژ هه لاتا ناڤەراست پاشماوێن دەرە به گایەتی ب تایبەت ناڤا گەلێ کوردا هه نە لەومان تا نه کەلێن ڕوژ هه لاتا ناڤەراست نەگەهان چ بنگەها کو جڤاکە مەدەنی بهێت ئاڤاکرن، ب تایبەت گەلێ کورد.؟!
خالا سێیەم ئیسلاما سیاسی/ وەک تەڤاهی گەلێن جیهانێ دزانن کو سالا(2014)ندا رێکخراوا /داعش ، چ بسەرێ مروڤاتیێ و گەلێن ڕوژ هه لاتی ئینا ب تایبەت گەلێ کورد وان کەسا لسه ر ناڤێ ئیسلامی هه ر تشتک بوخو حەلالکر و قەتلو عاما گەلێن جیهانی ب تایبەت گەلێن کوردۆ تەڤاهیا گەلێن ڕوژ هه لاتا ناڤەراست ئەو قەدلو عام حەلال کر و ژن کولە کرنبو ،
ب تایبەت کەلێ کورد و بتایبەتر گەلێ ئێزدی .؟ئەڤە 74فەرمان بەسەری وانا ئینان ، واتە چەپ گراتیانو بەرهنگاریا وێ ئایدلوژیا هه رمیا یا بناڤێ ئول تێ کرن و دکەت
خالا جواری/ چەپ گراتیا نو بەر هنگاریا سیستەما سەرمایە داری دبیت ، کو تێ ناسکرن سیستەما کاپیتالزمێ )
چونکە پشتی سالا (1992) سوڤیەت روخیای ئەو سیسته ما رەسمالێ نەک تنێ خوە بەردا ناڤا گەلێن ڕوژ هه لاتیدا بەلکو خوە بەردا ناڤا خانەیێ خاکا ڕوژ هه لاتیدا هه ر تشت بێ بهاکرن بتایبەت (ژن ، زاروک ، و جوان ،) چونکە ئەو هه رسێ چین بربرەیا پشتا جڤاک تێ ناسکر .
ژبوی وێژی دبێژین ئارمانجا مە سیسته مەک و ئایدولوژیەک چەپە بوکو بشێین بەرهنگاریاوان زولمو سته ما ببین یێنکو ناڤا گەلێن جیهانێدا ، و بتایبەت گەلێ ڕوژ هه لاتا ناڤەراست ، و ب تایبەت تر گەلێ کورد واتە ئارمانج یەکە ئەڤجا لسەرچەمکو سیستەمێ و ئایدیا چەپ پیت ئەونەگرنکە .
ل هه مبەری هێزێن ئمپریالزم و کاپیتالزمێ بەرخوەدان ژیانە د شەردا سەرکەفتن دژیانێدا ئازادی . .

پتر به‌رچاڤ بكه‌
ڤێژی ب بینه‌
Close
Back to top button
Close