د ئیکەمین حیکایەتا میتولوژی ل سەر ژنێ ژن ژ چارچوڤێ ژن بوونێ دەرخستییە ، وەک دایک وەک ئافریدەکا تمام وەک پێشەنگ و وەک ئیکەمین ئافرینەرا شارشتانییەتێ وەک ئافریدەکا جێواز د وارێ بایلوژی و زێهنی دا ، لێدان ل پێگەهێ ژنێ ژ دەسپێکێ د وێ حیکایەتا باب ئادەم و دایک حەوایێ دایە . دەمێ ژن وەک ئەکتەرا سەرەکی د ڤێ شانوویێ دا جهـ دگریت و ب ڕێکا ئەهریمەنی سێڤا قەدەغە کری دخوت ، ئەڤ ژی مادەم ژن ل پراسییا خارا مێری هاتییە ئافراندن و نیڤ تمامە یعنی پاشکویا زەلامی یە هەر تشت ژ نیڤ مرۆڤەکێ دهێتە ڕیدان ول نیڤ ئەقلەکێ . لەورا د ڤێ شانوویێ دا ژن دبیتە ئەگەرێ دەردەسەریا زەلامێ و ل وێ بحەشتا ئیلاهی بەر ب جەهنەما دونیا دهێنە هاڤێتن . ئیدی ئەڤ حیکایەت دبە هێڤێنێ کەلتۆر و ئەقلییەت و پڕانییا داب و نەریت و ئیدولوژیێن ئاسمانی و ئەردی . لەورا ئیدی ژن وەک ژن ب هەمی پێناسەیێن خوەیێن بەر ئاقل و زانستی دکەڤیتە دناڤ چێروک و چیڤانوکا دا هەر پێناسەک بو ڕۆح و ئەقل و گیانێ ژنێ هاتبیتە کرن سەرۆکانیا وی هەمان ڕولێ وێ یێ شانوویا بحەشتێ یە دەربازی هیچ هزر و دیتنەکا بەر ئەق و زانستی و فەلسەفی نەبوویە . د ڤڕ پێدا ئیدی ژن دبیتە مەخلوقەکا چێکری ژ بو خزمەتا زەلامی و هەر تشتەکێ گرێدای ژنێ دبە د فیلتەرێ ئەقلێ زەلامی ڕا دەرباز ببیت هەستێن وێ ، دونیا بینیا وێ ، هزر و دیتنێن وێ د هەموو ئالێن ژیانێ دا یانێ فۆرمێ هێکەلێ ژنێ هەتا ڕۆح و ئەقلێ وێ ژی هەیا ڕێڤچوون و لڤینێن وێ ژی ، وەک وێ گۆتنا ژن بخوە دوبارە دکەت وەک بەزەغا (( ژنا باش شارەکێ یا خراب پیڤازەکێ )) !!
یانی ئەو زەلامە دهەلبژێریت کیژان ژن باشە و کێر دهێت کیژان ژن ژی دبە حەرام ببیت و بهێتە هاڤێتن ژ کۆمەلگەهێ دا .
ژخوە ئەڤ بخوە ژبلی کویلەکرنا فیزیکی دڕبەکێ هەری دژوارە کو بەر ب زێهنییەتا وێ دکەڤیت و هشک دکەت ، لەورا پڕانیا جاران دەمێ ژنەک ل سەر شانویا سیاسی ، کۆمەلایەتی ، و ئابوری دیار ژی دبیت هەمان ڤێرسیوونا ئەقل و زێهنییەتا زەلامی یە نەک یا ژنێ ، بو میناک : وەک شاهـ ژنا ماوەراء النهرین ((تیمیریس ))کو ڤێ شاهـ ژنێ ژبو بدەست خستنا زەلامێن جوان ب داگیرکرنا وەلاتان ڕادبو یانی کۆلونیالیزما وێ نە پێخەمەت زێدەکرنا ئەردێ بو بەلکو بدەسخستنا “نێرێن” بەدەو بو لەورا وەک مێژووناس دبێژن ب هزاران گەنج د کۆچک و تلارێن خوەدا هەبوون وەک کویلە ، وەک ((کیلوپاترا)) شاهـ ژنا مصرا کەڤن . و نها ژی وەک ((مێرکل)) ڕاویشکارا ئالمانیا . ل ڤڕ دیار دبیت گەهشتنا ژنێ ب ڤێ ئەقلییەتا زەلامێ گەر بگەهیتە گۆپیتکا هێزێ ژی هیچ تشتەک ل ڕەوشا ژنێ ناگۆهرینە کو گرێدای هەست و هزر و دیتنێن تایبەت ب جیهان بینییا ژنێ بخوە بیت یانی ڕادیکال بیت و دژی وێ دەسەلاتا دسپوتیزما زەلامی بجاەنگیت و ژنێ بەر ب هشیارییەکا ڕادیکال ببەت .
نها ژی دەمێ مڕۆڤ ل پڕانیا گۆتارێن ژنێ دنێریت ، و ئەوێن خوە ب ئازاد و ب ئیرادە و هێز دبینن و هەڤرکییا زێهنییەتا کەڤنارا کۆمەلگەهێ دکەن ، ب هیچ ڕەنگەکێ ڕادیکال نینە بەلکو د بنگەهدا هەمان کویلەیا جارانە تام ب ئەقلێ زەلامی دنڤیسیت و هەستێن خوە و هزرێن خوە دادڕێژیت ، ژخوە پڕانیا جاران مڕۆڤ هەست پێدکەت ئەڤ قەلەمێ کڵوخەکێ نێرە نەک یێ ژنەکێ وەک ژن بوون ، ژبەڕکو ڕەنگڤەدانا وێ فێلبازیا زەلامێ سەردەست ل سەر مافێن ژنێ و دزینا بەهایێن وێ یێن دێروکی نەبیت و دچارچڤێ هەمان زێهنییەتا سەردەست چ دی خوەیا ناکەت .!!!
یا جهێ تێهزرین و پێکەنینی خوە ب ئازاد ژی دبینین و حەیرانێ وێ زێهنییەتا د مێژیێ وێ دا هاتییە چاندن دانە . تام ژ بو بەرەڤانی کرن ژ ڤێ فێلبازیا زەلامێ سەردەست بکارخستی دچیتە دچەپری دا نەخاسمە گاڤا بەحس ژ ئازاد بوونا وێ دهێتە کرن ب شێوەکێ زانستی و ل گۆر ئەقل و مەنتق ، مێژوو ، و جیهانبینیا ئیرو .
ئەو بخوەو دبیتە بەربەست ژ وێ ئازادیێ یان دێ وێ ئازادیێ گڕێدەت ب ئیدلوژیا سیستەمێ سەرمایەداریێ یان ژی دێ گرێدەت ب سیستەما فئودالیزمێ یان ژێ ناڤ ل وێ ئازادیێ دانیت بەرئەلایێ یانی جاردن خوە دکێشتە د هەمان حیکایەتا دەسپێکێ دا یا باب ئادەم و دایک حەوایێ یانی وەک بێژیت ئەڤ قەدەرا ژنێ یە چارەنڤیسێ ژنێ یە کو ژ ئاسمانا کەپس بویە و نابیتە بهێتە ڤەکرن مۆهرا ئیلاهی ل سەرە .!!
لەوڕا هینا من بخوە مەرەقە ناخێ ژنێ و هەست و هزرێن ژنێ وەک کو لێ داگیرکرنە و ژێ دزینە ببینم و بخوینم ژ هندەک هەست و هزڕێن زەلامەکێ نەرم نەبیت کو مە ناڤ لێکرییە ژن . ئەڤە چەندەیە کو هەر دەمەکێ زەلام ب چ شێوەکێ ژنێ بخازیت د چ فورم دا بیت وەها تەڤدگەریت ، یانی ژن وەک پاشکۆ دمینیت و وی دەمێ دییار و خوەیا دبیت دەمێ زەلام بخازیت و دەمێ نەخازیت وێ هەر دیاربوونەکا وێ ل سەر تەختێ شانوویا کۆمەلایەتی و سیاسی و ئابوری وێ جەهنەمەکێ بو چێکەت گەر نها کەت کەتێن ژنا هەبن و خوە دەرخستبن لێ ئەو هیچ ژ راستییا مژارا مە کێم ناکەت ، هەیا کو ژن وەک ژن خوە بنیاسیت و ژ نرخ و بەهایێن خوە وەک ژن دەرکەڤیت و وەک ئەقل نە وەک دل ڕو بە ڕو ڤی جەنگا دێروکی ببیت ، وێ دمێ ئەم دشێن بێژین ژن پیروزە دایکە و پێشەنگ و نیڤاجڤاکی یە و ئەم دشێن بێژین ژن تەمامکەرا زەلامی یە نەک سێبەر و زەلام ژی تەمامکەرا ژنێ یە نەک خوەسەپێن و وەلی ئەمر . لێ دنها دا مە زەلامەکێ لەواز هەیە بناڤێ “ژنێ ” نەک ژن …
ئاڕمانج گۆهەڕزی
