Ibrahim Spindaryskickade2 timmar sedan
(()) لوجیکێ ماموستایێ یەکێ ، فیلوسوفێ گریکی (ئەرستو تالیس – ٣٨٤پ ز -٣٢٢پ ز) سەرھەڤبونا کەدا فیلەسوفێن قوناغێن مێژویا دەربازبویی بو( نەمازە پلاتون)دبیاڤێ خاندن و چەسپاندنا سەرەدەریا مروڤان د ژیانێدا. ئەرستو شیا وێ کەدێ د چەند پرنسیپێن ھشکدا بازنبدەت. ھەر چەندە ئایدیالیزما پلاتون پتر دگەل ناڤەروکا مەسیحیەتێ دگونجا، لێ ، پشتی ئەڤ ئاینە ل وان وەلاتێن دبێژنێ( وەلاتێن گال) کو پڕانیا ئەورپا دگریت، سەردەستبوی، دسەر دژبەریەکا سڤکرا، د ناڤبەرا ئەرستوتالیزم و مەسیحیەتێدا، ئەڤ لوجیکە کاری ببیتە دوربینا ئەقلێ وی سەردەمی، کو د دەستێن کەنیسێدا بو. ھەرچەندە طوڤێ دیالیکتیکێ ژی د سەدسالێن پێش ئەرستوی ھاتبو ھاڤێتن، نەمازە ل سەر دەستێ ھێرکلیتس ، لێ دیالکتیک نەکاری بو ببیتە فیگورەکێ ھزری ، خودانا بەژن نەبو، دکارین بێژین سەرێ خوە ل ئاخێ دەرخست، لێ نەبو خودان بەژن، لوجیکێ ئەرستوی ( ٢٠٠٠ ) سالا فەلسەفە و ئاین مونوپولکربون . پشتی رێنیسانس و پێشکەڤتنا ھزرا فەلسەفی، کو کەنیسە دەستبەرداری بیاڤێ ژیانێ و سیاسەتێ کر، ئێدی لوجیکێ ئەرستوی یێ گوھارتن نەناس نەما بکاریت گوھوڕین وپێشکەڤتنا بلەز یا جڤاکی و زانستی و پێکھاتێن ھزری بخوینیت و شروڤەبکەت، دیالکتیک مل بملێ وێ پێشکەڤت ، تا ل سەر دەستێ ھێگل( ١٧٧٠-١٨٣١) بویە فیگورێ سەردەست یێ خاندنا مێژویێ و مەزەندەکرنا پاشەروژێ. دیالکتیکێ چرایەکێ سڤک دا دەستێ مروڤا، کو بسەناھی مێژویا مروڤاتیێ بخوینیت و قوناغێن وێ ب ھەڤرا گرێبدەت، دەستھەلاتێ گوھارتنێ ( كو سەرچاڤکا وێ گیانێ رەھایە ) خستە د ھوندرێ سروشتی و جڤاکیدە، گورزەک بڕبڕشکێن ل میتافیزیک و گھورینا ژ دەرڤەی جڤاکی دس. لناڤچونا سوسیالیزمێ( وەک دژێ سەرکەڤتی یێ قوناغ پاش خو) ، ڤەگەریانا مێژویێ بەرەڤ پاش راگەھاند، راستگوییا دیالکتیکێ خستە بەر پێلێن گومانەکا بھێز . پێشداچونا فیزیکا چەندی(( الفیزیاء الكمية – Quantenphysik)) خویاکر کو تەڤلھەڤی بنگەھێ بزاڤا سروشتیە، ھەبون و نەبون ب ھەڤرانە . دەما دخازی( Quanten- کو ھویرترین شێوەیێ مەتریالیە )) کونترول بکەی، وەک پێل خویادکە( د ھەمان دەمدا ل چەند جھەکادایە))، دەما ئازاد دکەی خالەکا ب تەنێیە. ئالیێ دژەدیالکتیک ئەڤ جورێ خاندنا سروشتی بو بیاڤێ ھزری و سیاسی و جڤاکی ڤەگوھازت، نەمازە ئەمریکا، بزاڤا (postmodern) مرن و مایەپویچیا (modernism)ێ راگەھاند، فەلسەفا نھێلیزمی یا فەیلەسوفێ ئەلمان( نیتشێ) کرە بنگەھ، کو دژی دیالکتیکێیە، دژی ئەقلە، دژی مروڤە، دژی دیموکراتی ، دژی ھەر جورەکێ رێکخستنێیە، تەنێ ھێز و تەڤلھەڤی، ب گورەی یاسایێن سروشتی، یا رەوایە، ھەر ئاین، ھەر تیئوری، ھەر فورمێ پێکڤە ژیانێ( UN وەک نمونە ) ئاستەنگن ل پێشیا ڤینا پێشداچونا مروڤێ خودان شیان و ڤین . ئەمریکا ئەڤ ئاوایێ پراگماتیزما دژە مروڤ، وەک رێچکەیا خو یا سیاسی و ھزری د( پەقینا مەزن )دا پەسەندکر . جڤاکێ جیھانی درێژەپێدانا پەقینەکا جڤاکیە، ئەمریکا ئەو دندکە یا ل نیڤەکێ وەک سیستەمەکا رێکخستی مای، دەردورژی دێ د تەڤلھەڤیێدا خو بەرھەمئینن !! ئەقل مر، مروڤ مر، تیئوری مر، رەوشت مر، خودێ مر، جڤاکێ مروڤا وەک پارچەکا تەڤلھەڤیێ، ل سەر بنگەھێ ھێزێ، یا بەرەڤ پێش دچیت و چ خالێن داویێ ژی نینن، پێشکەڤتن ب ئاوایەکێ بازنییە . تەڤ مەشینا دەزگایێن مەزن و بچویک، یێن میدیا لوکال و جیھانی، یێ ل سەر ڤی بنگەھێ ھزری و فەلسەفی کار دکەن. مروڤ، دورھێل، ھزر ، ھەر تشت راستی تەڤلھەڤیێ کر، راسیا دروست کەڤتە د خزمەتا راستیا چێکریدا، ئەوژی یا ددەستێن ھێزێ دا ، رەشی سپیدکە، سپی رەشدکە، برایێ تە تیروریستە! بەلێ برایێ من تیروریستە، توژی یێ د لیستا رەشدا ! بەلێ ئەزبەنی، چەند ملیارا بدەم دێ دەرکەڤم . بژی دەولەتا کوردستانا مەزن، بژی سەرکردەیێ گەلێ کورد، پ ک ک مێھڤانەکێ نەخوازیارە. بژی ریفراندوم ! بەغدا موچەیێن مە نادەن! ئەوێ دبێژنێ ( سەدەم- سبب ، علة، دیالکتیک) مر ، واتە دورھێل مر . کی دروستە؟ چین، ئەمریکا، روسیا، ئەورپا، أسرائیل، فەلستین، کورد ، تورک و عەرەب و فارس ، یەکێتی یان پارتی و گوران ، پارتی یان پ ک ک، دێ شەڕ ھەلبیت ھەلنابیت، کام ئالی بگرم ؟؟ دەما دورھێل دمریت دیالکتیک ژکاردکەڤیت، تەنێ رێیەک دمینیت مروڤ خو پێ بناسیت و بڕیارا بدەت : دور ژ رەڤدێ و باندورا وێ، ل مال روینیت، روناھیێژی ڤەمرینیت، د تاریێدا ، بیردانکا خوژی بھاڤێژیت ، لوجیکێ ئەرستوی بکاربینیت و ل سفرێ دەستپێبکەت و ژنوی بریارێ بدەت، گەلو راستی ل جەم کێ نڤستیە !؟ گەرماتیا ڕەڤدێ یا ڕاکێشە، لێ سوبە چ ببێژم و ئالیێ کێ بگرم ؟
