سوبە ل ئەمریکا لێ کەنگی لدەف مە؟
شەعبان مزوری
سوبا ل ئەمریکا جون بایدنێ هاتی هەلبژارتن ل بەری چەند هەیڤا بفەرمی دێ بیتە سەروک پشتی سوندا یاسایی ئەنجام ددەت. بایدن ٤٦ مین سەروکێ ئەمریکایە، واتە ئەمریکا هەر ژ سەردەما سەرخوەبونا خوە هەیا روژا ئەڤرو ٤٦ سەروک هەلبژارتینە د ٥٥ هەلبژارتنا دا، بەشەک ژ سەوکان ٢ جاران بوینە سەروک. یەکەمین هەلبژارتن سالا ١٧٨٩ دەما جورج واشنتن هاتیە هەلبژارتن وەک یەکەمین سەروکێ ئەمریکا.
مە لباشورێ کوردستانێ ژ سالا ١٩٩١ هەیا ئەڤرو ٤ هەلبژارتن هەبوینە و دو سەروک، ئانکو ١٥ سالا سەروکەک، لێ لهەمان سالا ل ئەمریکا ئەڤە سەروکێ شەشێ یە واتە هەر ٥ سالا سەروکەک. لڤێرە پرس ئەوە بوچی مە رێکا وەلاتێن وێرانکری گرتە بەر شوینا سەربورا وەلاتێن سەرکەفتی بو خوە مە کربا بنەما.
پتر ژ ٢٠ وەلاتێن عەرەبی هەنە لێ تەمەت ئیسرائیل رێبەرێن هەمیان نەهاتینە گوهارتن. سەرەرای کو هژمارا مروڤێن ئیسرائیل نابیتە ٢% ژ هەژمارا عەرەبا و خاکا وێ کێمترە ٠،١% بەراورد لگەل خاکا عەرەبا. دپراکتیکدا بەرهەمێ ئیسرائیل بازارێن جیهانێ داگرتینە، خەلکێ وێ ژ وەلاتێ خوە نارەڤیت، زانست، پیشەسازیەک و چاندنەک پر پێشکەفتی هەیە، وەلاتەک پر کێم قەیران و گرفتاریە. پێچەوانەی ئیسرائیل وەلاتێن عەرەبی کانیا قەیران، گرفتاری، زۆرداری، پاشکەفتنی، ترس، ئێش….. هتد.
بهەمی زانستەکی هاتیە سەلماندن کو مروڤەک نکارە بو دەمەک هەری زۆر پتر ژ ١٠ سالا لسەر هەڤ بکارە ببە رێبەرەک سەرکەفتی بو مللەتەکی، لڤێرە مروڤ براستی سەرسورمای دمینیت کو سەرەرای ڤان هەمی پێزانینا سەروک و رێبەرێن کوردان وەک هەمی وەلاتێن پاشکەفتی نوزانن دەستبەرداری دەستهەلاتێ ببن و بچنە مالێن خوە، بو ماوێ چەند سالا ژیانەک ئاسایی وەک هەر تاکە کەسی بژین. سەروکێن مە یان دڤێت خودێ بکوژیت یانژی دڤێت ببنە سەروکێت سەروکا، واتە پەیڤا سەروک دڤێت وەک ناسناڤ بو بمینیت هەیا دبەنە ناڤ گورستانێ.
بکورتی و بکوردی ئەو سەروکێ بدەهان سالا هزر بکەت کو تێگەهشتی ترین کەسە و ژیرترین کەسە، ئەو سەروک مروڤەک زۆر ساویلک و کالفامە و وێرانیا وەلاتێ دێ بیتە باشترین بەرهەمێ جەنابێ وی سەروکی.
