میر نێروەی
ماموستایێن ئاینی (مەلا) ئانکو گوتارخوین خودان کەسایەتیەک دینی یە، هەڤدەم گەهێنەرێ پەیام و رەوشت و رێنما و ئاموژگاریێن ئاینی یە د چارچوڤێ ئاینێ ئیسلامێ دا، هند جاران ژی گوتارێن گرێدای مژارێن باوەری و دین و جڤاک و سیاسی .. دهێن بەحسکرن. ل سەردەمێن پێغەمبەری (ص.ع) هەمی بابەتێن ئاینی و جڤاکی و سیاسی د ناڤ مزگەفتێ دا دهاتنە گوتن، ژبەر کو گوتنا پێغەمبەری ژێدەرەکێ راستەخۆیە بۆ سەردەمێ خۆ و پشتی خۆ، کو بزانن وەک ئاین و موسلمان چاوا سەرەدەریێ دگەل هەمی لڤینان بکەن. لسەردەمێ خەلیفان ژی ژبەرکو تاکە جهێ کومڤەبوونا موسلمانان مزگەفتبوو ، هەمی مژارێن تایبەت دهاتنە ڤەکرن. لێ نها گوتن و رێنمایێن دینی دگەل هەمی لڤینان د نڤیسی و دیار و ل هەمی جهان بەرهەڤن، و مزگەفت تاکە جهێ کومڤەکرنێ نینە، د دەمەکێ دا کو دەستهەلاتا ئیسلامی ناهێتە جیبجیکرن، ئەو روولێ بەری نها هاتیە ژێ ستاندن، دگەل نەمانا دەستهەلاتا ئیسلامی روولێ گوتارا ئاینی د گەهاندن پەیرەوێن ئاینی و باوەری و دیاردێن زیقێن جڤاکی و هشیارکرنا تاکێ موسلمان و ریبریبوونا زولمێ و هاریکاریا جڤاکی دهێتە هەلسەنگاندن، دگەل ڤێ هەمیێ ژی هەیا نها ژی ژبەرکو گوتارێن ئەینیان خودان زوورترین کومڤەبوونا جڤاکی و ئاینی یە و پتریا وەلاتیان پەیرەو دکەن، خالەکا گرنگە بۆ دەستهەلاتان ژی کو بۆ مەرامێن خۆ بکاربینن.
ژ بۆ ڤێ مەرەمێ ژی چەند گوتنان بۆ چەواشکاریان دکەن ژ وان ژی پێکڤەگرێدانا ئاین و سیاسەتێ یە، ئاین و سیاسەت د دەما وەرگرتنا دەستهەلاتەکا دینی دا رەوایە نەک د دەستهەلاتەکا علمانی دا، هەڤدەم بکارئینانا ئاینی بۆ مەرامێن نەتەوی بێرێزیکرنە ب ئاینی ئەگەر خۆ چ نەتەوەکێ کربیت، پێدڤیە ئەڤ پەیاما پیروز بۆ چ مەرەمان نەهێتە بکارئینان. لێ نەرەوایە حکومەتەک مزگەفتان ئاڤا نەکەت و پارێ ئاڤاکرنا مزگەفتان ل کرینا مەلایان بمەزێخیت، و د سەردەمەکێ وەکی نها دا، کو زانست و سازی ب بەرفڕەهی هاتینە دابەشکرن، هەر سازیەکێ کارێ تایبەت ب خۆ ڤە هەبیت و د هەمی پرسان دا، هەمی سازی د بێدەنگبن و مەلا و مزگەفت دهۆڵ قوت بن. گەلۆ رەوایە مەلا بەرسڤا سیاسەت و پێنگاڤێن ولاتان بدەت و سەرۆکێ ولاتی یێ بێدەنگ بیت و دەستهەلاتەک نە ئیسلامی بیت؟ فەرە پیروزیێن ئاینی رێز لێ بهێتەگرتن، ژبەرکو ئاین ستوونا کلتور و رەوشتێن جڤاکی یە، هەر دەما کلتو و رەوشت نەمان جڤاک ژی نامینیت و نەتەوە دێ حەلیێت و نیشتیمان دێ مینیت بێ خۆدان، گرنگە شورشەک هزری بەرپا ببیت و ولاتی ژ ڤان دارۆخانێ رزگار بکەت.
