کرمانج هاریکی
پارا یەکەمین
محمد محمود الصواف خەلکێ موسلە ل دایک بویێ سالا ۱۹۱٥ێ یە ل سالا ۱۹۹۲ یێ ل فرکخانا ستەمبولێ ل تورکی مری. ل مەکەهێ یێ هاتیە بنئاخ کرن. کورێ مالباتەکا تەعریب کریێت جوتیار و بازرگانێت مویسلە. واتە مالباتا وی هەم خودان عەردێ کشتوکالی و هەم خودان دوکان و بازار بونە ل موسل. خواندنا حوجرێ و مزگەفتا یا دەست پێ کری. پاشی یێ چویە خواندنگەها فیسەلیە ل بەغدا. یێ چویە مسرێ ل ئەزهەرێ یێ خواندی. دەمێ وەک خوێندکار ل ئەزهەرێ دو خوێنکارێن کورد ژی د هەمان دەم دا ل ئەزهەرێ خێندکارن. ئاو خوێندکار بناڤێ عزداللە زیباری و حسێن رەشوانێ. لێ جهێ داخێیە سەواف و علاالدین خەروفە و دو سەرکردێت ئیخوانا بون ، راپورتەکێل سەر ڤان هەردو لاوێت کورد دنڤیسن ب سویخورێت موسادا تاوان بار دکەن. دەزگەهێ موخابراتا مسرێ وان هەردو لاوا بەند دکەت و ئەمرێ ل سێدارەدانێ بو دەردئێخن.ب شێوێ ؟وعجیزە و زەختا کوردێت بەغدا ل سەر بالیوزێ مسرێ یێ وی دەمی دهێنە ئازاد کرن. سواف ل مسرێ بەلگەنامەیەکا سیاسی نیڤ سەختە د ماوێ سێ سالادا وەکە ماستەر یا وەرگرتی. بە فیتەی ئیخوانێت مسرێ دامەزرێنەرێ ئیخوانێت عیراقیە. پاشی ل بەر شوعیا یێ رەڤی یێ چویە سوریێ و ل وێرێ یێ چویە تورکی پاشی یێ ل سعودی ئاکنجی بوی. موسلمانەکێ وەهابی توندرەو یێ سەلەفی بو. دوژمنێ سەرسەختێ نەتەوێ کورد و بزاڤێن سیاسی یێن گەلێ کورد بو. ل سالا ۱۹٥۷ و سالا ۱۹٥٨ بەرنامەکێ تایبەت ل رادیویا بەغدا یا مەرکەزی ب ناڤێ(علی مائدت القرآن ) پێشکێش دکر. کو د بەرنامێ خودا ب دژواری دوژمێ گەلێ کورد بویە. دوژمنایەتیا بونا کوردا ل عیراقێ دکر. د ژێر پەروەردا محمد رضوان الموصلی یێ هاتیە پەروەردە کرن کو ناڤبری ئیکە ل قەومیێت توندرەو یێن عەرەبی دبن پەردێ دینیڤە ل موسل. هەر وەسا یێ د ژێر کارتێکرنا امجد الزهاوی و علي الطنطآوی دابو . کو ڤان دو کەسا بەپێی شەرعێ؟ئیسلامی کوردکوژی یا حەلال کری ل سالێت شێستا ل چەرخێ بیستێ. بەری بچیتە مسرێ رێخکخراوەک بناڤێ کومەلا ئیسلامی دامەزراند. کو ریکخراوەکا توندرەوا سەلەفی ئیسلامی بو. نوری سعید ئەو رێکخراوە ب هەرەشە ل سەر ئاسائیشا دەولەتێ زانی و هەلوەشان. پشتی ل مسرێ ڤەگەریای ب پالدانا مەلکێن سعودی و ب دەعما فکری یا اخوان الموسلیون یێن جەماعەتێت حسن البنا لقێ ئیخوانا یێ عیراقێ دامەزراند. ب هاریکاریا کومەکا خوێندکارێن بوارێ دینی یێن کورد ل بغدا هەول دا فیکرا ئیخوانا ل سالێن شێستا ل کوردستانێ بەلاڤ بکەت. حەلەپچە و دەڤەرا گەرمیان کرە پێگەیێ خو یێ سەرەتایی. ب هاریکاریا دەزگەهێن بناڤ خێرخازی یێت ئیسلامێ مزگەفتەکا مەزن ل هەڤلێرێ نزیکی قەلایێ ژ ئالیێ روژئاڤاڤە ئاڤا کر. دەمەکێ ل تورکی بو خو ب تورکێ موسل ل قەلەم دابو. هەمی مەحافلێن دەولی یێن بزاڤێن ئیسلامی دا خودان وتار بویە. د پرانیا وتارێن خو دا هێرشی سەر بزاڤا ئازادیخوازا کوردستانی ل هەرچوار پارچێن کوردستانێ کریە. هەلگرێ رەگەزناما تورکی و سعودی ب خو رەگەزناما عیراقی ژی هەبویە. راوێژکارێ کاروبارێن ئولی یێ مالباتا مەلکێن ل سعودیێ بویە.
