محمەد چەلکی
بەری ١٢٣ سالا ل وەلاتەکێ بیانی رۆژا رۆژنامەگەریا کوردی هەلات ب موهرا مالا بەدرخانیان، ل وی سەردەمی ژبلی مالا بەدرخانیان پرانیا مللوتێ کورد د چلخانەیا دویری شارەستانیێ دا دخەو بوون و مریدێن سولتانێ تورک بوون و ل دژی هەر بزاڤەکا نەتەوی دبوونە لەشکەرێ سولتانی.
چریسکێن رۆناهیا وێ رۆژێ هەتا ئەڤرۆ دگەشن، سەرەڕای گڤاشتن و گڤاندە و ڕاڤکرنا رۆژنامەڤانێن ب دۆزا گەلێ کوردڤە دگرێدای و هەردەم ل بەرەیێ گەل، لێ ئەڤ خەتیرا بەدرخانیان هەلکری هەرا گەشە و دێ هەر مینیت گەش.
تشتێ سەیر وەکو گەلەک سەیرێن دی یێن ڤی وەڵاتی د ئەڤێ رۆژێ دا چ یێن باوەری ب ئازادیا ڕادەبرینێ هەی و چ یێن ئازادیێ ب پێرۆزکرنا هندەک کەس و ئایدۆلۆژیا هەی پێکڤە گرنگیا رۆژنامەگەریێ دزانن و هەر ئێک ل پەی دید و بەرژەوەندا خوە دخازن بەرێ رۆژنامەڤانان بدەنە وێ رێکێ یا ئەو دخازن، هەر چەندە ئەڤە مافەک ئاسایییە لێ دەما بەرەیێ رۆژنامەڤانێن تەنێ بەرژەوەندا گەل و دویری هەژموونا ئایدۆلۆژیا کاردکەن و ئاگەهی و پێزانینا ل سەر ڕاستیا رویدانێن دیرۆکی دویری تاگیری و کینێ بۆ گەل و نەتەوا خوە دیار دکەن، ب ئاژاوەگێر و هەزارەها تومەتێن مەزن ددەنە پاڵ.
دەما گڤاندە و هێلێن سۆر بۆ رۆژنامەڤانیێ ژ لایێ هەر دەستهەڵاتەکێڤە بهێنەدان ئەو نیشانە کو چ رێز بۆ هزرا ئازاد نینە و لبن گەفێدایە و کێشین وەڵاتی پتر دخەونن و جڤاک بەرەف لێکترازان و هەڤنەپەژراندنێ دچیت، ب بەرەدەوامیا نەبوونا کەشێ ئازاد ب تایبەت د بیاڤێ ڕاگەهاندنێ دا هێزەکا ئوپۆزسیۆنەکا توندڕەو دئافرینیت و ئەگەر دیار و خوە نە رێکخست بیت و ب ئاوایەکی فەرمی نە ڕاگەهاندبیت لێ ل بیڤەکێ دگەرهیت و ل ڤێرە جاددا نیشتیمانی دبیتە پشتەڤان نموونا عێراقا سەددامی و سوریێ و لیبیایێ ل پێش چاڤە چونکو ب داپلۆسین و فەرزکرنا رەنگکەکێ هزرکرنێ بتنێ هەستا نیشتیمانی و نەتەویی ل جەم وەڵاتیان بێهێز دکەتن کو ئەڤە ماکا هەموو کارەساتانە.
ژ بەر گرنگیا رۆلێ ڕاگەهاندنێ( لڤێرە ب مانا هەموو شێوەیێن دەزگەهێن د بیاڤێ ڕاگەهاندنێ دا کاردکەن وەک رۆژنامەگەری، ڕادیۆ، تەلەفزیۆن و د سەردەمێ مە یێ نوکە دا تۆرێن جڤاکی و رۆژنامەگەریا ئەلکترونی) و باندۆرا ل سەر جڤاکی دکەت ب دەستهەڵاتا چارەمین هاتیە ناڤکرن، هەلبەت هەر دەستهەڵاتەک ئەگەر د بیاڤێ کارێ خوە دا نەیا ئازاد بیت، دێ ئیفلیج بیت و نکارت پێشڤە بچیت و خزمەتێ بکەتن.
ل جیهانا سیێ و ب تایبەت ل وەڵاتێن پرانی ئیسلامی ڕاگەهاندن نەیا ئازادە بەلکو ژ لایێ دەستهەڵاتا سیاسیڤە دهێتە ئاراستەکرن ژبلی دەستهەڵاتا مەعنەوی یا دینی و کولتۆری کو ئەڤە تەڤ پێکڤە بەربەستن د رێکا پێشڤەچوونا هزرا ئازاد و رێزگرتنێ ل هزرا جودا، بەرهەمێ ڤێ سیاسەتا چەوت بەردەوام دکتاتۆران ب بەرهەم دئینیت ئەگەر نە دکتاتۆریا عەسکەری ژی بیت لێ ڕەفتاڕێن دکتاتۆریا عەسکەری دچەسپینن و هەموو بیاڤاێن هزرزکرنا ئازاد یا رچکە شكێن دگرن و دخەتمینن و هەر دەنگێ ئازاد چەند کز و سنۆردار بیت ب توندی سەرەدری دگەل دهێتەکرن. هەر ژبەر ڤێ ئەگەرێیە هزرا ئازاد ل وەڵاتێن جیهانا سیێ نەبوویە خودان باندۆر چونکو رۆژنامەڤان و هەموو ئەوێن د بیاڤێ هزرا ئازاد کار دکەن ل دەرڤەی سنۆرێن وەڵاتێن خوە وەک کەوێن ژ رەفێ ڤەقەتای دقەبن.
مخابن رەوشا هزرا ئازاد ب تایبەت رۆژنامەڤانیێ ل هەرێما کوردستانێ نە گەلەک ژ رەوشا جیهانا سیێەمین باشترە چونکو هێشتا ئایدلۆژیەت و پاراستنا پرسێن کولتۆری و گڤاندێن پیرۆزی لێ سەردار زێدەباری هێل و سنۆرێن دەستهەڵاتا کوردی بۆ هزرا ئازاد کێشاین بەربەستن د رێکا پێشڤەچوونا هزرا ئازاد ب رەنگەک وەسا هەروەکو ل وەڵاتێن رۆژئاڤایێ دهێتە پەیڕەوکرن ئانکو رێخوەشکرن بۆ ئازادیا هزرێ و هەموو دەزگەهێن ڕاگەنادنێ ب ئازادانە کارێ خوە بکەن و بێی ترس ژ هەردوو دەستهەڵاتێن حوکمداری و کولتۆری چونکو هەبوونا هێل و بەربەستان رێکا پێشڤەچوون و بەڵاڤکرنا ئاگەهیان و ڤەگوهاستنا ڕاستیا ڕوودانان ئەڤجا ئەو روودان چ د دیرۆکی بن یانژی یێن دسەردەم بن دخەتمت لەوا هەبوونا ئازادیێ ژ هەر تشتەک دن گرنگترە چونکو ئازادی ملحەما چارەسەریا هەر کێشەک و ئاریشەکێیە و بێی هەبوونا ئازادیێ کێشە گەرم دن و جڤاک بەرەف ئوپۆزسیۆنەکا توندڕەو دچیت و متمانە د نابەینا وەڵاتی و دەستهەڵاتێ دا نامینیت و هەستا نیشتیمانپەری و وەڵاتپەروەری بریندار دبیت ب درێژ بوونا دەمی دگەهەتە قۆناغا هەرە مەترسیدار ئەو ژی هەودانا شەرێ ناڤخوە هەر وەک مە ئاماژە پێدای د نموونێن عێراق، سوریا، لیبیا و …. تد دا.
د ئەڤێ رۆژا پیرۆز و وەرچەرخێنەر دا کولاڤێ خوە بۆ پێشەنگێن رۆژانامەگەریا کوردی ل پێشیێ مالا بەدرخانیان و هەموو رۆژنامەڤانێن ب دۆزا نەتەوا کوردڤە دگرێدای خار دکەم. گەشاوە و گەشاوەتر بیت رێبازا مالا بەدرخانیان و هەر گەش بیت رۆژا رۆژنامەگەریا کوردی.
