جاسم محمد شرنەخی
پشكا سیێ
ئەگەر چاكسازی یاسايا نەگهوڕا پێشكەفتنێ بت هەڵبەت خرابسازی هەفڕكێ ویێ دیالكتیك و بڤێ نەڤێیە، كا چەوان چاكسازیێ خوەدی و پاڵە و ێالیكارێن خوە هەنە، دبت خرابسازیێ پتر هەبن، زۆر جاران خرابساز كارێ خوە ب ڕژدیتر و ب گیانەگێ گەرمتر ژ یێ چاكسازان ڤەلڤین و بزاڤێ دكن ، و هەتا وێ ڕاددەی ژی هەوڵ ددن ناڤ و درویشمێن چاكسازیێ ژی بلند بكن ، مەرەم و نیازێن زێ ئەوە پتر بكارن كریارا خاپاندنێ بكن ، وڕویێ وان یێ راستەقینەیێ خرابكرن و ژنافبرنا گەل و مللەتان و هەلوەشاندنا ژناڤدا بهێتە ڤەشارتن، وەكی قورئانا پیرۆز وێنەیێ ڤێ چەندێ بۆ مە دكێشت دەمێ خودایێ مەزن ڤێ دۆڕیاتیێ بەرچاڤ دكت و دبێژت: ((وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُون، أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَٰكِن لَّا يَشْعُرُونَ))، واتە دەمێ ژ وانڕا دبێژن: خرابكاریێ ل سەر ڕویێ ڤی ئەردی پەیدا نەكن، ئەو د بەرسڤا خوەدا دبێژن: هەڵبەت ئەم چاكخوازن و دراستیا خوەدا ئەو خرابسازێن راستەقینەنە، بێی هەست بكن، ئیرو ل وەڵاتێ مەیێ شرین چەندین كەس و لایەن هەنە هەوڵێن خرابكاریا ژناڤدا دكن و كار ل سەر هەلوەشاندنا كەلهێن ڕەوشت و ڕەسەناتی و كوشتنا ناسنامەیا نەتەوی دكن، ئەڤە ژلایەكێ و ژلایەكێ دیترڤە هەوڵ ددن خەلكێ ژ خەمخوریا پاراستن و بەڕەڤانیكرنێ ژمافێن نان و ژیارا خوەشگوزەڕانی و سەرفەرازیێ دویر بێخن، ئەوان ب تشتێن لاوەكی و ب بێ بها مژویل بكن پێخەمەت ئەفیونكرنێ ، دا ببنە مینا كەرەكێ پەزی خەما وی چەروانەك بت نە زێدەتر، بەر ێ وان ژ ستەما دەستەهەڵاتێ و حوكمێ فاشستێ ماڵباتیێ پاشبابی (ویراسی) بهێتە لادان. ل ڤێرێ پڕسیارەكا گرنك خوە ل سەرێ مرۆڤی ددت: ئەرێ سەركەفتن دێ بۆ كیژان بەرەی بت؟ یێ چاكسازیێ یانژی یێ خرابسازیێ؟ هەر. چەندە حەتمەن ل ئاستێ دۆمدڕێژیێ دێ بۆ چاكخواز و چاكسازابن مینا مێژووا كاروانێ شارستانییەتێ بۆ مە ڤەدگوهێزت:(مان بو یێ چاكترە ـــ البقاء للأصلح)، لێ ڕاستیەكا زۆر تەحل ژی هەیە ئەگەر ئەم خوە نە خاپینن دێ بینن ل سەر ئاستێ نێزیك و دۆمكورت ئەگرێن
سەركەفتنا بەرەیێ خرابسازیێ پتر چانصێ خوە هەیە ژبەر چەندین فاكتەر و هۆكاران و ژوان: ١- یا دیارە
كارێ خرابسازیێ هەلوەشاندن و خرابكرنە، و چ پێ نەڤێت خرابكرن گەلەك ژ ئاڤاكرنێ ب ئاسانترە. ٢-چاكسازیێ زەحمەت و قوربانیدان و خوگوریكرنا بەرژەوەندیێن تایبەت و یێن كەسۆكی پێ دڤێن و نە هەركەسێ هەبت شیانێن خوڕاگری وخۆلبەرگرتنا ڤێ چەندێ هەنە، بەرۆڤاژی خرابسازیێ ژوان پێشبڕێن
ناڤهاتین پێ نەڤێن. ٣- هەڤال و پشتەڤان ژبو خرابسازان زۆر زۆرن، چ زدوژمنێن گەل وەڵاتی یێن دەرەكی بن، یانژی ناڤخویی بن، دیسان هەمی دەستهەڵاتدارێن دكتاتور، تەڤایا گەندەڵكاران و تۆڕێن مافیا چەپكرن و تاڵانكرنا سامان و ماڵێ گشتی هاریكار و پشتەڤانێن خرابسازانن و دوژمنێن چاكسازیێنە، ل دژی ڕوناهیا چاكسازیێ ئەوا ژێ ترسن كاردكن. لەوا ئەركێ هەر ئینسانەكێ خودان عەقل و ژدانە پشتەڤانێ چاكسازیا دروست بت ئالیكارێ چاكسازێن ڕاست بت تا بشێن ل هەمبەر دوژمنكاریا ئەزەلیا خرابكارسازیێ ڕاوەستن و ڕێكا چاككرنێ كورت ببت، چاكسازی بەرژەوەندی و ماف وبەرپڕسیا هەمیانە.
