
پەیبەر پەنابەر

مە نەڤێت ئەکادمیانە ل سەڕ پێناسە و ڕوڵ و دەڕئەنجامێت ڤی بابەتی باخڤین لێ دخوازم یێک سەڕ بچم ناڤ بابەتێ ڕوڵ و ڕەنگڤەدانا سوشیال مەدیای د ڤان ساڵێن بوڕی دا کا ل کوڕدستانێ چ دەڕئەنجام هەبو بەڕاوڕد دگەڵ جیهانێ بگشتی . سوشیاڵ مەدیا هەڕ چەندە دیڕوکەکا کەڤن نینە دناڤ مەدا و پەیدابونا وێ ژ نشکەکێ ڤە سەڕەدەڕیەکا ناتەندڕوست ل دویڤ خوە ئینا و باوەڕم نەبونا و هەبونا وێ یەکسانە . لێ هەڕ چەوابت گوڕانکاڕیێن جیهانی نە و ئەم ژی بەشەکین ژ شاڕستانیەتا ڤێ جیهانێ ئەڤ گوڕانکاڕیە ئەگەڕ نەڕاستە و خو ژی بن بێ گومان دێ هن گوڕانکاڕیا ل ناڤ مەژی دا پەیدا کەن . باوەڕم بەڕهەڤیا ئاستی روشنبیڕیا تاک و چڤاکێ کوڕد د وی ئاستی دا نە بو کو سەڕەدەڕیەک تەندڕوست دگەڵ بهێتە کڕن ژ ڕویێ چڤاکی سیاسی ئابوڕی چاند و فەڕهەنگی ڤە . د ئالیێ سیاسی دا بو ئاڵاڤەک بو شکاندنا ئێکو دوو وبها و هێمایێن نەتەوی. هەڕوسا نکاڕی باندوڕەک ئەڕێنێ ڵ نافخو و ژدەڕڤە پەیداکەت ،یان ژی ئەم بێژن ببیتە خوەدیکا چادێ و جڤاکی و دەستهەڵاتی و دیسان نەبو هوکاڕەک بو شەفافیەتەکا ڕەوا د پێشهاتێن سیاسی دا وە دیسان ژی دەڕبڕینا ناسنامە و شوناسەکێ دێڕین و خودان قوڕبانی دان وە دیسان ژی نەبو بناغەک بو ئاڕمانچ و ستاتو و کاڵسیونەک هەڤگڕتی کە کوڕد خودان ستڕاتیژ و تاکتیک و ڕێخستنن بکەت وە ئاڕمانجەک سەڕتاسەڕی و پشتەڤانیەک نێڤ دەوڵەتی بدەست خوڤە بینیت بەڵکو پێجەوانە شێوەو ڕوخساڕێ جڤاکێ کوڕدی ب چڤاکەکێ پەڕتەوازە و خێڵەکێ وشەڕنگێز و نەدیموکراسی نیشانێ خەڵکێ جیهانێ دا و نمونە ژی دەستهەڵاتا بنە ماڵەیی و شەڕێن بڕا کوژیێ و ڕێفڕاندوم و کێشا کوجکڕنا ب هزاڕان گەنجان بو دەڕڤە و گەندەلی کڕیزو قەیڕان و بێ ئیڕدەیی نیشانێ گەڵێن جیهانێ دا . د ئاستێ ناڤخویی ژی دا هەڤدو قەبوڵنەکڕن فڕەڵایەنی و فڕە ئایدوڵوژی وبێ باوەڕیا پێکڤە ژیان و ئێکبونا پاڕتێن سیاسی و تا گەهایە ئاستێ دوو بڕا دماڵەکێ دا ل سەڕ ئەساسێ جوداهیا حزبی ئێک دوو بکوژن . چڤاکی .. ب سەدان کێشە و ئاڕیشە و بازڕگانی و زمان پیسی بەتڕەوشتی و قماڕ و زێدەگاڤیێن ئەخڵاقی و مڕۆڤی ڕویێ ڤی چڤاکی ناشڕین کڕ . د ڕویێ ئابوڕی ژی دا.. نەبو ئەڵتەڕناتیفەک کو ئاستێ هشیاڕیا تاکێ کوڕد پێش بێخیت و پەڕە ب هەڕسێ کەڕتێن بازڕگانی و پێشەسازی و چاندنێ بهێتە دان و خوەست ل سەڕ بەڕهەمێ ناڤخویی ببیتە ئەڕکەک بەڵکو پێچەوانە ب مڵیونا زیان گەهاندە ڤی چڤاکی ب ڕیێن تسویق الکتڕونی و ریێن سەختەکاڕیا وەکی یاڕیا بێتێ و پتگوین ڕیکڵامکڕنا بەڕهەمێن ئێکسپاییڕێن جیهانێ و گەڵەک ڕەفتاڕێن دی . تەنانەت زاڕۆک ژی ب شێوەکێ نا تەندڕوست سەڕەدەڕیێ دگەڵ ڤێ ڕەوشێ دکەن ودیسان گڕفتێن ژێکڤەبوناب هزاڕان خێزانا ل پەی خو ئانین . د ئاڵیێ فەڕهەنگی و کوڵتوڕی دا.. هەڕ چەندە باشتڕە ژ پیاڤێن دی لێ دواڕێ فەڕهەنگی و زمان وزمانەڤانیا ستاندەڕات مە نەشیا مفای ژێ ببینین و هەڕ چ نەبیت ئاشنابونەکێ دگەڵ هەڕ چواڕ زاڕاڤێن کوڕدی چێکەین کو هەڕ چ نەبیت تاکێ کوڕد دئێک بگەهن کوڕمانچ ۆ کەڵهوڕ و سوڕان و زازا لێک حالی ببن دیاڵیکتیکەک هەڤبەش هەبیت دا کو ئاڵوگوڕا ڕوشنگەڕیێ دناڤ دا دەوڵەمەن ببیت . دیسان ئەڤ کومپانیایێن دیاڕ ژی بازڕگانیەکا نەیاسایی دگەڵ جڤاکی دکەن و گەندەلیەک بەڕچاڤ د ڤی بیاڤی دا هەیە وچڤاک ئاڵودەکڕیە و نکاڕن بێ ئەو بژین . لێ ل ڤێڕە من ڤێت بێژم ئەم وەک کوڕد مە دشیا گەڵەک مفای ژێ ببینین بتایبەت دبیاڤێن نەتەوی دا ئەگەڕ ب زانا بون مە سەڕەدەڕی دگەڵ کڕبا و مە دشیا کوڕدا و کێشێن کوڕدا و مەڕگەساتێن کوڕدا ب ڕیێن دیکومێنتڕی و ڕێخستی ب شێوێن ئەکادمیانە بو گەڵێن جیهانێ بێژین و دیسان مە دشیا ئێکەتیەک نەتەوی دناڤبەڕا هەمی پاڕچێن کوڕدستانێ پەیداکەین و دیسان ژی ژڵایێ تەندڕوستی و پەڕوەڕدەیی مە دشیا ئاستێ تاک و جڤاکێ کوڕدی بەڕەف پێش ببەین لێ ژبەڕکو ئەڤ توڕێن جڤاکی بگشتی هەمی سیبەڕن و خزمەت ب کەس و ڵایەنێن دیاڕ دکەن مە نکاڕی مفا وەک پێویست ژێ ببینین ، باوەڕم هندی گەنجێ مە ب یاڕی و جەت و سحبەتا ڤە مژیڵ هند دیڤجونا زانین و تەکنوڵوژیایێ کڕبا هەمیا دشیا ببن خودان پیشە و ژیانا خوە ژ ڤێ محنەتێ رزگاڕ بکەن ، ئەڤجاڕ ئومێدەواڕم سەڕەدەڕی کڕنا دگەڵ سوشیاڵێ ب ئاڕمانج و پیڵان بت بو خو ئاڤاکڕنێ نەک بو بێ کاڕیێ و مژیلیێ وە کەسێن ئەکادیمێ بهێنە پێش و کاڕو خەباتێن خوە بخنە گەڕ ژبوی بڵند کڕنا ئاستێ ڕوشنبیڕیا تاک و جڤاکێ کوڕدی .