بەشێ یەکەمین
عومه‌ر سندى
هه‌لبه‌ت هیچ شاره‌زاى وپسپوریه‌ك بونه‌ڤێت داكو مروڤ بزانت توركیا چه‌وا كه‌تیه دتونێله‌كا تارى و بێ دیماهیكدا روژنامه‌ڤانێ ده‌رڤه‌ى زیندانان دنه‌خوشترین و بترسترین ده‌مدا دژین هه‌یه سه‌را لایكه‌كێ لسه‌ر بابه‌ته‌ك گرێداى سیاسه‌تا ده‌ستهه‌لاتێ هاتیه زیندانكرن و ئازاردان ب درنده‌ترین شێوه ژخوه یێ زیندانكرى ره‌وشا وى خویایه كانێ چه‌وا ره‌فتار لگه‌ل وان تێته كرن ئه‌ڤه ب دیده‌ڤانیا ب ده‌هان رێكخراوێن مافێن مروڤان ورێكخراوێن به‌ره‌ڤانیكارێن روژنامه‌ڤانان و مه‌دیایا سه‌ربه‌ست و راده‌ربرینا ئازاد مینا رێكخراوێن(amnesty و كومیتا پراستنا روژنلمه‌ڤانان cpj و یه‌كه‌تیا نێڤده‌وله‌تى یا روژنامه‌ڤانان IFJ و په‌یامنێرێن بێ سنور reparter sans frantiers (R.S.F) (ب فره‌نسیه) كوباره‌گایێ وێ پاریسه سالانه راپورتان لسه‌ر وان وه‌لاتان دوه‌شینه ێین كو ئازادیا راده‌ربرینێ سنوردار دكن ب ده‌هان ده‌زگه‌هێن وه‌شاندنێ پشتى كوده‌تایا ده‌ستكردا سالا 2016ێ گرتن ویه‌كه‌م وه‌لاته لسه‌ر ئاستێ جیهانێ كو ئه‌ڤ ژمارا مه‌دیاڤان و روژنامه‌ڤان ونڤیسه‌ران لێ هاتبنه زیندانى كرن ئه‌گه‌ر ئه‌ڤه بكورتى ره‌وشا روژنامه‌ڤان و نڤیسه‌ر و ره‌وشه‌نبیران بت گه‌لو پاره‌وشا سیاسه‌تڤانێن ئوپوزسیون چه‌وایه؟هه‌لبه‌ت گه‌له‌ك و گه‌له‌ك ژ یا روژنامه‌ڤان ونڤیسه‌ران كلێز و وێرانتره دوو نمونێن دیار ئوسمان كه‌فالا و سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش كو یه‌كه‌تیا ئوروپا لسه‌ر كه‌یسێ هه‌ردوویان راوه‌ستایه وداخوازا سه‌ربه‌ستكرنا هه‌ردوویان كریه چونكى تاوانبار نینن لێ حكومه‌تا ئاكه‌پێ ئانكو داد و گه‌شه‌پێدان به‌رده‌وامه لسه‌ر زیندانیكرنا ڤان هه‌ردوو سیاسه‌تمه‌داران و بده‌هان سیاسه‌تڤان و په‌رله‌مه‌نته‌ر و كه‌سایه‌تێین خوه‌دى باندور لناڤ جڤاكێ ده‌وله‌تا توركى چ تورك و چ كورد ڤێجا تو وه‌ره ئالیێ ئابورى و ره‌وشا لیرَ توركى كوره‌وشا وى ژ شه‌كاله‌كا درهاى باشتر نینه سه‌رسالا 2021 بهایێ یك دولارێ ئه‌مه‌ریكى 8 لیه‌ره‌بو لێ ئیرو یه‌ك دولارێ ئه‌مه‌ریكێ ل هه‌مبه‌ر 16 لیران تێ فروتن ئانكو لیرێ توركى 46% ژبهایێ خوه ژ ده‌ستدایه ئیرو خه‌لایا سور و سوره ل تركیا وه‌لاتیێ نورمال ئێدى نكاره بژى هه‌ر تشت بداوى هاتیه رێژه‌یا هه‌ژارى و بێ كاریێ ل ئاسته‌ك مه‌ترسیداردایه بونمونه پشتى كوده‌تایا سالا 1980 یێ كو گه‌نه‌رال كه‌نعان ئێڤرین پێ راببو و هه‌موو ئازادى مینا ئازادیا راده‌ربرینێ مافێن مروڤان ده‌ربرینا ئازاد قه‌ده‌غه‌كربون لێ ئیروكه ل تركیا خه‌لك خوه‌زیان بروژێن كه‌نعان ئێڤرینى دخوازن و دبێژن خوه‌دا ژێ رازیبه ئانكو بویه مینا بابه‌تێ كفندزى ئه‌حمه‌قى و سه‌رگه‌رمیا پارتیا داد و وه‌رارێ و خودانێ وێ گهایه ئاسته‌كێ دبێژه ل تركیا دوزه‌ك بناڤێ دوزا كورد نینه كوردان مافێن خوه وه‌كو وه‌لاتیێن تورك هه‌نه لهه‌مان ده‌مدا كورد لسه‌ر گوهداریكرنا موزیكا كوردى تێنه شه‌هید كرن لسه‌ر لبه كرناجلكێن كوردى تێنه ئیهانه‌كرن ولسه‌ر كوربونا خوه مالباتێن كوردان تێن ژناڤ برن وپرس ل دادگه‌هان ب ئاره‌ك دندا ته‌ره د دیروكا كوردانده ل توركیا كورد بره‌وشه‌ك هوسا دژوارده ده‌رباز نه‌بویه و كوردان دوژمنه‌كى سه‌رسه‌ختى مینا ئه‌ردوگانى نه دیتیه ژ ئه‌گه‌رێن سیاسه‌تا شاشا پارتیا داد و وه‌رارێ توركیا یا بویه دوژه‌خه‌ك ژبو هه‌موو وه‌لاتیه‌كێ تورك یان كورد یان شه‌ركه‌س یان ئه‌ره‌ب كو پێكهاتێن ده‌وله‌تا توركیا نن پارتیا داد و وه‌رارێ پروپاگه‌ندا وێ یه‌كێ دكر كو توركیا بكته یه‌ك ژ ده‌هه‌مین وه‌لاتێن جیهانێ یێن خوه‌دى هێزه‌كا ئابورى یا كاریگه لسه‌ر ئاستێ جیهانێ لێ به‌روڤاژى د ژیانا وه‌لات و ده‌وله‌تا توركیادا نه‌هه‌ژارى ونه‌دارى گه‌هشتیه ڤى ئاستى نه‌ژى گه‌نده‌لى .نه‌ژى بێكارى باباجان كو د ده‌مێ خوه‌ده وه‌زیرێ كاروبارێن ئابورى یێ تركیا بو و نێزیكترین دوستێ ئه‌رودگانى بویه ولڤێ داویێ ژ پارتیا داد و وه‌رارێ ڤه‌قه‌تیا و پارتیه‌كا نوه ئاڤاكریه
