
بەشێ دوو
عومهر سندى
ههلبهت باباجان كو كوكا ویژى ب مخابنیڤه كورده و ئێكه ژشارهزایێن ئابورى لسهر ئاستێ دهڤهرێ دبێژت د دیروكا تركیادا ههژارى مینا ل تركیا مینا سالا1970 ێ نههاتیه لێ دیسانژى رهوشا وهلاتیان یا ئابورى ژ ئیرو باشتربى ئانكو د دیروكا تركیادا رهوشا ئابوریا وهلاتیان مینا سهردهمێ دهستههلاتا ئهردوگانى و پارتیاوى ئاكهپێ خراپتر نهبویه ئاكپارتیێ ههست بوێ یهكێ كریه كورهوشا ناڤخوى گهلهك ههستیاره ونائێته كونترولكرن ئم دشێن بێژین ژ دهستا دهركهتیه ئینا جورهك دن یێ لیستكێ بكارئانى ئهوژى كوسهرنجا وهلاتیێن ترك بو دهرڤه بكێشت ئهوژى ب مایتێكرنێن لهشكهرى لچهندین وهلاتان ل دهڤهرێ كوتركیا هیچ پێتڤى نینه ڤان جوره مایتێكرنێن لهشكهرى بكه و قوربانیان ژبو بده مینا مایتێكرن و ئوپهراسیونێن لهشكهرى ل سوریا و ئیراقێ وهنارتنا چهته وكرێگرتیان ژبو لیبیا وئازهربێجانێ ههلبهت ئهڤ لهیستكه بویه ئهگهرێ داكهتنا لیرَ تركى برهنگهك سرنجراكێش ههردیسان ژ ئهگهرێن داكهتنا لیرێ تركى وهژیانا ئابرى لوى وهلاتى ئاستێ پهیوهندیێن توركیا و یهكهتیا ئوروپایه كو ئیرو دخرابترین ئاستدایه كو ل هندهك وهلاتێن ئوروپى رێژهیا دیپلوماتكریێ ل سفرێ نێزیك بویه وهزیرَ كاروبارێن ئابورى هاته گهورین لگهل چهندین جاران سهروكێ بانكا سهنترال لێ ههرفینا بهایێ لیرهى بهردهوامه ههرجارا ئهردوگانى داخویانیهك دایه وێ روژێ بهایێ لیرهى پتر یێ هندابیه ولههمبهر دولارى و یوروى یێ داكهتى ههتانى گهر گههشتیه هندێ سهروكێ پارتیا كومارى یا ئوپوزسیون جهههپه كلیچدارئوغلو ل سێبتهمبهرا سالا دهربازبوى پشتى داخویانیهك ئهردوگانى گوت:ژبوى خودێ و مهخوهئاڤێته ناڤ مالاته بهس داخویانیان بده تهئابورێ وهلاتى بڤان داخویانیان ههرفان و تهمالا وهلاتیێن ههژار خرابكر ههردیسان یهك ژههڤالێن ههره نێزیكێ ئهردوگانى و یهك ژ دامهزرێنهرێن ئاكهپێ و شارهزا د پهیوهندیێن نێڤدهولهتیدا كودناڤبهرا سالا 2014 – 2016 سهروكێ وهزیران بویه لێ ژبهر سیاسهتا شاشا ئهردوگانى و چونا وى بهرهڤ دكتاتوریتهكا بێ سنور ههروهها تێكدانا پروسێسا ئاشتیێ ئهوا كولگهل پارتیا كاركهرێن كوردستانێ دهستپێكرى داود ئوغلو دهست ژكاركێشا و بهرى سالهكه ویژى ل ئامهدێ درستكرنا پارتیهك نوى راگههاند وبڤى ئاواى ئهڤه دوو پارتى ژ هناڤێن پارتیا ئهردوگانى پارتیا داد و وهرارێ دهركهتن روژ بوروژێ ل گورهى راپرسیان ئالیگرێن ئاكهپێ یێ ل كێمێ ددن لههمبهر روژ بوروژێ ئوپوزسیون یا بهێز دكهڤه وئالیگرێن وان یێ ل زێدێ ددن بتایبهتى ههردوو پارتیێن ئوپوزسیون (پارتیا گهلێ كومارى جهههپه وپارتیا جڤاكێن دیموكراتیك ههدهپه) ئانكو ل ههلبژاردنێن داهاتیدا ب دیتنا پرانیا سیاسهتمهدار و شارهزاێن سیاسى و پسپورێن كاروبارێن سیاسى یێن توركیا پارتیا داد و وهرارێ وسهروكێ روژا وان بهرهڤ ئاڤابونه ونهما دهستههلاتا تركیا د دهستێ وانده دمینه پشتى بیست سالان ژ دهستههلاتێ كو تركیا بهرهڤ چارهنڤیسهكى نهدیار و نهزهلال بر بتایبهت پهیوهمدیێن توركیا و یهكهتیا ئوروپا وههروههاژى ئهمهریكا بوزانین ئهڤه بیه سهدسال ئومێد و هیڤیا توركیا وهكو دهولهت ئوبویه كو ل ئوروپا نێزیك ببه و ڤان پێنج دههێن داویێ ههموو ئومێد ئهو بویه توركیا ببه ئهندام د یهكهتیا ئوروپاده لێ ژ پیخهمهت سیاسهتا هشك وشاشا ئاكهپێ و ئهردوگانى ئیرو توركیا ژبو یهكهتیا ئوروپا دویرترین خاله ئیرو ئوروپا بهرههڤ نینه ههما گهنگهشێژى لسهر بابهتێ ئهندامبونێ بكه ئاكهپێژى ئهڤه دخواست چونكى لدهستپێكا وهرگرتنا وان دهستههلاتا دهولهتا توركیا ل دهستپێكا دووههزاران ئاكهپێ و سهركردێن وێ بتایبهت ئهردوگانى پلانا وێ یهكێ ههبون ژ ئوروپا دویربكهڤن وپتر نێزیكى جیهانا ئیسلامى و عهرهبى ببن بهلكو سهركردایهتیا وێ جیهانێ بكن وههتانى دپلانا واندابو پێكولێ بكن ههموو جیهانا ئیسلامى و عهرهبى بكهڤته دهستێ ئیخوانچیان و دینارهكا ئیسلامى وهكو سكهیهك یهكگرتى لههمبهر دولارێ ئهمهریكى دهرخن ئهڤه پلان و هزر و بیر بون ئاكهپێ نهكارى ببته رێبهرا جیهانا ئیسلامى و عهرهبى هنهژى كارى ل ئوروپا نێزیك ببه