ئەڤە رەمەزان هات و بەرکا فەقیری دریا

شەبان مزوری

لدەستپێکێ پیروزباهیێ لهەمی جیهانا بوسرمان دکەم و بتایبەتی بسورمانێن کورد بهاتنا هەیڤا پیروزا رەمازانا وان، هیڤیدارم بخوەشی و بێ بەلا لسەر وان و تەڤایا مروڤاتیێ دەرباس بیت.

ئەز دخوازم لسەر چەند خالا راوەستم کو سالانە دوبارە دبن و کەسێن هەژار و بەلەنگاز پێتێنە شکاندن.

یەکەمین:

خەلکێ بەلەنگاز و هەژار ل وەلاتێن پرانیا وان بوسرمان هیچ دەمەکێ سالێ خوە وەکی مەها رەمەزانێ دلشکەستی و مەلیل نابینن. چونا بازارێ بو وان تەنها خەمخوارنە و کوڤانا بسەردا کرنە، دەما دبینن بازار و دوکان خەملاندینە ژ زۆر جورێن خوارن، پێخوارن، شرینی، کەسکاتی و فێقی. باوەر دکەم سەمیانێ هەر مالەکا بەلەنگاز دەما دبینیت خەلکانەک کیسکا دادگرن بو مالێن خوە، ئەو بسەدان جارا داخوازا مرنێ دکەت چونکی پرانیا بەلەنگازا پێچێنابیت ژ تشتەکێ ئەرزان پتر بو مالا خوە بکریت و بەشەک هەما هیچ تشتی نا کریت. لمالێ ئەگەر تلڤزیون هەبیت ژ هەمیێ کومباخترە، چونکە هەما بێژە هەمی کەنال ئێڤاری بەری فتارێ دێ دیمەنێن دوروست کرنا خوارنا جودا و راخستنا سفرا خوارنێ نیشادەن بدرێژیا هەیڤا رەمەزانێ، ئەڤ خێزانێن هەژار تەنیا دێ گلیزە خوە دائیرنە خارێ. ئەڤە بخوە بمن تاوانەک مەزنە هەمبەر خێزانێن بەلەنگاز تێتە کرن.

دویەمین:

سالانە بەشەک ژ خەلکە مەیێ ئێشێن کەڤنار هەین و پێویستی ب دەرمانی هەی د قەستا مەلا و شارەزایێن ئولی کەن و پرسن کانێ بو وان دوروستە روژیا نە گرن؟ یا من هەیا ئەڤرو لدیوانخانا، رادیو، تەلەڤزیون و راگەیاندنا نڤیسکی لگەل تورێن کومەلایەتی دیتی، د بەرسڤا خوەدا مەلا و شارەزایێن ئولی د بێژن دوروستە روژیا نە گری چونکە نەخوەشی، لێ ئەگەر بگری بو تە بخێرترە. ئەڤ گوتنا دوماهیکێ وا دکەت کو پرانیا نەخوەشێن مە روژیا بگرن. بمن دڤێت مەلا و شارەزایێن ئولی بێژنە ڤان کەسان نابیت تو روژیا بگری و ئەگەر بگری بو تە گوننەهە، چونکی ئەگەر رەوشا تەیا تەندوروستی تێکبچیت وێ دەمێ تو هەمی مالا خوە و خوەشتڤیێن خوە تێخی شەپرزەیێ و ماندی بونێ، لێ هێژا من نە دیتیە کەسەکی وە گوتبیت.

سێ یەمین؛

بمن ئەرکێ مەلا و شارەزایێن ئولی ڤەکری بێژنە خوەدان هندەک پیشەیێن تایبەت وەک نانپێژا، لەشکەری، پولیسا، پولیسێن ئاگر ڤەمراندنێ، کەسێن لسەر ئەمبولانسا کاردکەن، کەسێن نوبەدار لسەر کاڕێن خوە و تایبەتی کەرتێ تەندوروستیێ. چونکە مروڤ نەشێت تەندوروست هزربکەت و بریارێن تەندوروست بدەت بلەش و سەرەک ماندی. هەروەسا دڤێت بێژن خەلکێ بەلەنگاز و هەژار کو لسەر بازارا کەدا فیزیکیا روژانە ژیانێ دکەت، روژیا نە گرن. لڤێرە مە دو بەشێن مروڤا هەنە. بەشەک نەشێت کارکەت و روژیا بگریت لەوما هەیڤا رەمەزانێ کار نا کەت و بەلەنسا ئابوریا خێزانا وی تێکدچیت، بەشەک دن گەلەک زۆریێ لخوە دکەن و بروژی کار دکەن، ئەڤەژی لدوماهیکێ دبیتە ئەگەرا تێکچونا تەندوروستیا وان د پێشدا.

چارەمین:

تشتێ بویە مودێل لرەمەزانێ هەمی مەلە و بانکخواز دەما تێنە سەر بابەتێ هەژاریێ و بەلەنگازیێ، دێ بێژن خوەدێ بو خوەشتڤیێن خوە نە خوەش دکەت ژبو بزانیت دێ چەند خوە لبەرگرن و نا خریێن، ئانکو بکورتی بەلەنگازی و هەژاری خەلاتە ژ دەڤ خوەدێ. نابێژن بەلەنگازی و هەژاری تاوانە، بەرهەمێ بێ دادپەوەریێ یە، بەرهەمێ بێ رەوشتیێ یە. روژانە دێ بینی لژێر ناڤێ خوێرخازیێ دە بەشەک ژڤان خێزانێن هەژار فلمدکەن و شانی خەلکێ ددەن، کانێ چەوا دو کیسکێن خوارن، جلک، پارە…هتد بو برینە. هەلبەت بمن ئەڤە بێ رەوشترین و نە مروڤایەتیترین کارە تێت ئانجامدان هەمبەر خەلکێ بەلەنگاز. چەندی مە بهیستیە دبێژن ئیسلام دبێژیت ئەگەر تە هاریکاریەک بو کەسەکی بدەستێ چەپێ کر، نە هێلە دەستێ تەیێ راستێ بزانیت، لێ ڤێ سەردەمێ خوێرخازێن مە بەلەنگازا لناڤ هەمی وەلاتی دکەنە مزە بو هەز و خواستەکێن خوە.

پێنجەمین:

سەمیانێن هەژار و بەلەنگاز سەرەرای گلیزێ دادئیرن هەمی مەها رەمەزانێ، مەژیێ وان مژیلی هاتنا جەژنێ یە. دێ جلکێن تازە، هندەک تشتێن ناڤمالێ، دەغەلێن جەژنێ ( خوارن، شرینی ) بو زاروکێن خوە بچکریت؟ کێ و لسەر چدەمی مەرج بویە مروڤ بکەتە مودێل روژا جەژنێ بجلەک تازە دەرکەڤیت ژ دەرڤە؟ بمن تەنها وەک رێزگرتنەک پێویستە مروڤ جلەک پاک و بژین لخوە بکەت، لەوما رولێ کەساتیێن ئولی یە ڤێ رەوشەنبیریێ لناڤا خەلکی بەلاڤ کەن. زۆر تێتە گوهێ مە گەلەکا ئەڤ پرسە ژلایێ کەسێن پێچێبویڤە تێنە ئاراستە کرن بو خەلکێ کێمداهات و بەلەنگاز: وە کارێ جەژنێ کریە؟ وە کویژان چکلێت کرینە؟ تێشتا جەژنا وە چیە؟ وە فەرش و پەردێن خوە گوهارتینە؟ وە جلکێت چەوا کرینە؟ هەلبەت ئەڤ پرسە و زۆر پرسێن دی ئارمانج تەنها و تەنها سڤکاتیکرن و ئێشاندنا خەلکێ هەژار و بەلەنگازە.

ئەز دێ ڤێ نڤیسینا خوە بدوماهیک ئینم ببیرهاتنێت زاروکیا خوە و بشیرەتەکی بو کەسێ پێشنیارا من بدوروست بزانیت. سەردەما ئەز زاروک بوم وەک پرانیا زاروکێن کوردستانێ ئەم هەر چەند زاروک دا لێک کومبین و پێکڤە چینە جەژنا. تشتێ بومە زارۆکا هەرێ نەخوەش دەما مە دو سێنیک ددیتن، یەک چکلێت بون بو مەزنا یادی شەکروکێت نوکا، ملەبەس، تەقالکێن پینگی، شەکروک. هەر مالەکا چکلێت دابان مە زۆر کەیفا مە تینا، تا جەژنا لدویف دا ئەم لسەر دئاخفتین و دا بەری هەمی مالا چوینە مالێن چکلێت ددان مە. موخابن ئەڤ سەرەدەریە تا ئەڤروژی یا بەردەوامە و کەسێ هزر نەکریە کو دڤێت باشترین شرینی بدەن زاروکا چونکی مەزنا پرانیا وان هەردەم پێچێدبیت دەما بخوازن چکلێتا بکرن، لەوما هیڤیدارم ژ خەلکێ مە ڤێ جەژنا بهێت تشتێ هەرێ بوها بدەن زاوکا، کەنی و گرنژینا لسەر لێڤێن وان زۆرکەن، دلێ وان شادکەن.

بکورتی و بکوردی دڤێت هەر هەلکەفتنەکە ئەم د چارچێوەک رەوشتیدا سەرەدەریێ لگەل بکەین و دوبارە رەمەزان بجەژن ڤە لوە پیروزیت، هیڤیا من ئەوە زەنگین زۆر بن و هەژار بن بربن.